Szkolny program profilaktyki
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
ZESPÓŁ SZKÓŁ PUBLICZNYCH
SZKOŁA PODSTAWOWA I GIMNAZJUM
W ŁUBNIE SZLACHECKIM
I. WSTĘP
W ostatnich czasach obserwujemy wzrost liczby czynników destrukcyjnych oddziałujących na dzieci i młodzież, nie mających w pełni jeszcze ukształtowanej hierarchii wartości, a stojących wobec wyborów i decyzji bardzo złożonych i skomplikowanych. Coraz częściej spotykamy się z kryzysem w rozwoju moralnym i kulturowym dzieci, pojawiają się zachowania na pograniczu patologii, rośnie liczba dzieci i młodzieży nadużywających narkotyków, alkoholu, palących papierosy, popełniających czyny niezgodne z prawem. W szkołach i otoczeniu jest coraz więcej agresji i przemocy. Skutkiem czego stale wzrasta liczba osób przejawiających dysfunkcje rozwojowe oraz poszukujących wsparcia w trudnych sytuacjach życiowych. Aby przeciwdziałać temu zjawisku, konieczne jest podejmowanie na terenie szkoły wielopoziomowych działań wychowawczych i profilaktycznych gdyż:
· szkoła wypełnia znaczną część aktywnego życia dzieci i młodzieży,
· szkoła jest miejscem intensywnego rozwoju w zakresie funkcjonowania
interpersonalnego i społecznego w grupie rówieśniczej,
· szkoła jest miejscem działalności zadaniowej uczniów, a wiec ujawnia lub wręcz wyzwala trudności dzieci i młodzieży związane z przyjmowaniem odpowiedzialności za własne życie,
· szkoła jest miejscem konfrontacji autorytetów i kształtowania się poczucia własnej tożsamości ucznia,
· szkoła pozwala na łatwy dostęp do środowiska dzieci i młodzieży i sprawną organizację prowadzonych oddziaływań.
„Działalność szkoły powinna zmierzać w kierunku wzmocnienia u uczniów postaw pożądanych społecznie i akceptowanych powszechnie zachowań. Aby realizować te założenia, konieczne jest zbudowanie takich programów wychowania i profilaktyki – spójnych ze sobą, które ukierunkowałyby ucznia w jego dążeniach, pomogły zbudować właściwą hierarchię wartości, nauczyły umiejętnego realizowania własnych potrzeb z poszanowaniem drugiego człowieka.” („Mądre i skuteczne”- E. Kosińska).
Szkolny program profilaktyki to program profilaktyki środowiskowej, to znaczy taki, w którym obiektem działań jest całe środowisko szkolne: uczniowie, rodzice i opiekunowie, nauczyciele, instytucje wspomagające szkołę w tych działaniach takie jak policja, specjaliści z poradni psychologiczno - pedagogicznej, Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Kościół, SANEPID, Ośrodek Zdrowia.
Profilaktyka to proces, który wspiera zdrowie przez umożliwienie ludziom uzyskania pomocy potrzebnej im do konfrontacji ze złożonymi, stresującymi warunkami życia oraz przez umożliwienie jednostkom osiąganie subiektywnie satysfakcjonującego, społecznie akceptowanego, bogatego życia (Z. Gaś, 1997).
Zapobieganie uzależnieniom może dokonywać się na różnych poziomach. W związku z tym wyróżnia się profilaktykę pierwszorzędową, drugorzędową i trzeciorzędową.
Profilaktyka pierwszorzędowa to działanie mające na celu: z jednej strony - promocję zdrowia i przedłużenie życia człowieka, zaś z drugiej zapobiegania pojawianiu się problemów związanych z zachowaniami dysfunkcjonalnymi. Szczególnie wyraźnie akcentuje się tutaj budowanie i rozwijanie różnorodnych umiejętności radzenia sobie z wymogami życia, albowiem deficyty w tym zakresie są powszechnie spotykane w populacji osób dysfunkcjonalnych. Równie ważne jest dostarczanie rzetelnych informacji, dostosowanych do specyfiki odbiorców.
Profilaktyka drugorzędowa ma na celu ujawnianie osób o najwyższym ryzyku dysfunkcjonalności oraz pomaganie im w redukcji tego ryzyka (a więc zapobieganie rozwojowi zaburzeń).
Profilaktyka trzeciorzędowa rozumiana jest jako interwencja po wystąpieniu dysfunkcji. Ma ona na celu, z jednej strony - przeciwdziałanie pogłębianiu się procesu chorobowego, zaś z drugiej - umożliwienie osobie objętej terapią i rehabilitacją powrotu do społeczeństwa, prowadzenia w nim satysfakcjonującego i społecznie akceptowanego trybu życia, wolnego od patologii. (Z. Gaś 1997).
II. Opis podmiotów szkoły i środowiska lokalnego – diagnoza zagrożeń.
Program profilaktyki dotyczy następujących podmiotów:
- dzieci w wieku przedszkolnym („0”) i wczesnoszkolnym (uczniowie kl. I – III)
- uczniowie kl. IV – VI szkoły podstawowej,
- uczniowie kl. I – III gimnazjum.
Diagnoza środowiska lokalnego oraz zagrożeń wykazała, że znaczny procent uczniów wychowuje się w rodzinach o trudnych warunkach materialnych. Są przypadki, że rodzice nie interesują się jak, gdzie i czy w ogóle dzieci odrobiły zadanie domowe, gdzie i z kim spędzają czas, co robią. W części rodzinach, głównie przez ojców nadużywany jest alkohol, zdarzają się też konflikty i agresja. W stosunkach międzyludzkich i sposobie wypowiadania się występuje wulgaryzm i obojętność. W miejscowości i najbliższej okolicy nie ma miejsc, gdzie dzieci i młodzież mogłyby kulturalnie spędzać czas wolny. Najczęstszym miejscem zabaw i spędzania czasu wolnego jest własne podwórko, stadion sportowy, staw wiejski i teren przyszkolny. Często młodzież spotyka się wieczorami na przystankach, w pobliżu „Barów” i Domów Ludowych.
Zarówno wśród uczniów szkoły podstawowej jak i gimnazjum zdarzają się przypadki agresji słownej (przezywanie, obrażanie) i fizycznej (popychanie, szarpanie, potrącanie, bójki), używania słów wulgarnych oraz utrudniania nauczycielowi prowadzenie lekcji. Ponadto wśród uczniów gimnazjum występują jeszcze przypadki wagarów, picia alkoholu i palenia papierosów. Problemem jest też niska motywacja do nauki. Są też uczniowie, którzy biorą udział w konkursach, działają w SU, angażują się w wydarzenia szkolne, przygotowują uroczystości szkolne, dbają o wystrój klas.
Szkoła współpracuje z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w Jaśle, Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Tarnowcu oraz Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Współpraca z rodzicami układa się poprawnie, ale ze względu na rolę rodziców i rodziny w działaniach profilaktycznych, należałoby ją nasilić.
W szkole podstawowej wytyczono następujące obszary oddziaływań profilaktycznych:
OBSZAR I – kształtowanie właściwych postaw, kultura bycia i wypowiedzi
OBSZAR II – agresja
OBSZAR III – bezpieczeństwo w szkole spędzanie wolnego czasu uczniów
OBSZAR IV – spędzanie wolnego czasu uczniów
W gimnazjum wyodrębniliśmy następujące obszary zachowań problemowych:
OBSZAR I – brak dyscypliny i niska kultura języka wagary;
OBSZAR II – agresja
OBSZAR III – brak motywacji do nauki, niskie potrzeby edukacyjne uczniów
OBSZAR IV – wagary i absencja
OBSZAR V –palenie papierosów przez uczniów
III. Cel i zadania Szkolnego Programu Profilaktyki
W wyniku diagnozy środowiska szkolnego w zakresie potrzeb rozwojowych dzieci i młodzieży oraz zagrożeń, na jakie narażony jest współczesny młody człowiek, wytyczono następujące cele oddziaływań wychowawczych i profilaktycznych:
-
Wspomaganie zdrowego rozwoju psychicznego dzieci i młodzieży,
-
Aktywizacja środowiska szkolnego w zakresie oddziaływań profilaktycznych,
-
Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa w szkole,
-
Przeciwdziałanie przemocy i agresji,
-
Wykształcenie umiejętności i zachowań umożliwiających zdrowy styl życia,
-
Profilaktyka uzależnień,
-
Wspieranie rodziców w procesie wychowania,
-
Zapewnienie młodzieży pomocy wychowawczej.
Cele działań profilaktycznych są realizowane przez:
1. Programy informacyjno – edukacyjne
2. Programy profilaktyczne
3. Zajęcia alternatywne
4. Interwencje prowadzone w szkole
5. Współpracę między różnymi instytucjami (szkołami, poradnią, policją, samorządem itd.).
Działania skierowane do uczniów:
W zakresie wiedzy dąży się do tego, aby wyposażyć młodego człowieka w:
- informacje dotyczące radzenia sobie w sytuacjach trudnych i problemowych
- informacje na temat radzenia sobie z własnymi emocjami
- informacje dotyczące sposobów skutecznego radzenia sobie z przeżywanymi lękami, wynikającymi zarówno z interakcji rówieśniczych, jak i z problemów osobistych,
- wiedzę o specyfice i chemicznej naturze poszczególnych środków odurzających i ich interakcjach;
- rozumieć istotę wpływów środków odurzających na fizjologię układów: krążenia, oddechowego, nerwowego i rozrodczego,
- rozumieć w jaki sposób środki odurzające wpływają na sprawność koordynacji psychoruchowej, co jest szczególnie ważne przy prowadzeniu pojazdów mechanicznych oraz uprawianiu sportu,
- rozumieć społeczną problematykę uzależnień, a w szczególności koszty społeczne uzależnień,
- rozumieć związki miedzy odurzaniem się a AIDS,
- znać przepisy prawne i zarządzenia lokalne dotyczące środków odurzających i ich używania,
- rozumieć istotę działania i wpływu środków społecznego przekazu na zachowanie człowieka (zwłaszcza dzieci i młodzieży),
- mieć pełne rozeznanie odnośnie do lokalnych problemów uzależnień oraz placówek niosących pomoc w zwalczaniu tego rodzaju problemów.
W zakresie wartości młodzież winna zrozumieć, że stopniowo zwiększa się jej stopień swobody, ale równocześnie zwiększa się poziom odpowiedzialności za własne działania i za innych. Młodzież powinna:
· znać i przestrzegać zasad i norm postępowania obowiązujących w szkole i społeczeństwie
· być świadoma swojej odpowiedzialności za tworzenie i zachowywanie środowiska wolnego od środków odurzających i to nie tylko w domu rodzinnym, ale również w szkole, na podwórku, itd.,
· akceptować pogląd, że społeczeństwo samo troszczy się o siebie i liczy przede wszystkim na siebie, a więc między innymi nie toleruje używania środków odurzających,
· mieć przekonanie, że uczestniczenie w działaniach organizowanych przez szkołę i sponsorowanych przez nią (np. zawody sportowe, spotkania towarzyskie, imprezy rekreacyjno - rozrywkowe) sprzyja zachowaniu wolności od środków odurzających,
· rozwijać poczucie własnej wartości i akceptować pozytywne aspekty własnego dojrzewania i rozwoju,
· być świadomym własnego uspołecznienia i podejmować działania na rzecz rozwijania i wzbogacania lokalnej społeczności.
IV. Plan działań profilaktycznych
Działania skierowane do wszystkich uczniów
Zadania |
Formy realizacji |
I. Zapoznanie uczniów z obowiązującymi regulaminami w tym prawami i obowiązkami ucznia |
- Omówienie na lekcjach wychowawczych organizacji roku szkolnego, Statutem, WSO, Programem Wychowawczym i Profilaktycznym, regulaminami np. dyskotek - Zapoznanie uczniów z działalnością Samorządu Uczniowskiego |
II. Tworzenie bezpiecznego wolnego od agresji, przemocy i uzależnień środowiska szkolnego |
- Zapoznanie uczniów z Procedurami interwencyjnymi - Systematyczna kontrola boiska, toalet i pomieszczeń szkoły w ramach dyżurów pełnionych przez nauczycieli - Przestrzeganie zakazu stosowania agresji oraz zażywania środków uzależniających (w tym alkoholu i tytoniu) podczas wszystkich imprez szkolnych - Stosowanie procedur przewidzianych odpowiednio do zachowań ryzykownych uczniów - Współpraca z Policją - Prowadzenie zajęć i spotkań na temat bezpiecznych zabaw - Szkolenie na kartę rowerową - Ankietowanie środowiska szkolnego na temat bezpieczeństwa w szkole - Wzmacnianie poczucia odpowiedzialności za mienie własne i społeczne. |
III. Propagowanie szacunku dla kultury i tradycji oraz zdrowego stylu życia |
- Kultywowanie tradycji i obrzędowości narodowej, lokalnej i szkolnej -Omawianie tematyki z tego zakresu na lekcjach wychowawczych i historii - Zachęcanie młodzieży do udziału w akcjach profilaktycznych np. ŚWIATOWY DZIEŃ BEZ PAPIEROSA, DZIEŃ PRZYJACIELA, ŚWIATOWY DZIEŃ ZAPOBIEGANIA NARKOMANII - Organizowanie spotkań ze specjalistami z zakresu profilaktyki uzależnień - Wykonywanie gazetek, plakatów - Podnoszenie kultury słowa, eliminowanie wulgaryzmów ze słownika ucznia. |
IV. Profilaktyka dydaktyczno-wychowawcza |
- Kierowanie uczniów na badania do PPP. - Zapewnienie pomocy w nauce (zajęcia wyrównawcze, rewalidacyjne, pomoc koleżeńska). - Stworzenie uczniom możliwości uczestniczenia w kołach zainteresowań - Udzielanie wsparcia i pomocy w rozwiązywaniu pojawiających się trudności w nauce, komunikacji interpersonalnej - Informowanie rodziców o rodzajach i formach pomocy proponowanych przez instytucje wspierające szkołę. |
V. Profilaktyka uzależnień |
- Dostarczanie wiedzy o szkodliwości palenia tytoniu, picia alkoholu i zażywania narkotyków - Uczenie podejmowania decyzji ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności odmawiania - Propagowanie świadomego wybierania programów TV i racjonalnego korzystania z komputera i telefonu. |
Działania profilaktyczne skierowane do uczniów klas 0-III szkoły podstawowej:
Główne zadania do realizacji to:
- poznanie uczniów, ich potrzeb i możliwości rozwojowych
- integracja zespołu klasowego oraz zespołu rodziców,
- wypracowanie form współpracy z rodzicami,
- promocja zdrowego stylu życia,
- profilaktyka zachowań agresywnych.
Zadania |
Formy realizacji |
I. Integracja zespołu klasowego |
- Ustalenie z klasą kontraktu, który uwzględni obowiązujące w szkole zasady zachowania - Gry i zabawy integracyjne - Organizowanie uroczystości, imprez klasowych, wycieczek, wspólnych wyjazdów i spotkań |
II. Poznajemy swoje uczucia |
- Zajęcia interakcyjne, odgrywanie ról - Ekspresja plastyczna |
III. Umiejętność radzenia sobie ze złością agresją i przemocą oraz w sytuacjach trudnych |
- Zapoznanie się ze szkołą i najbliższym otoczeniem kl. 0-1 - Porady „Jak sobie radzić ze złością” - Spotkania z policjantem na temat „ Zasady bezpiecznego zachowania się w szkole i poza nią” - „ Rozwiązujemy trudne sytuacje w klasie”- pogadanki na temat scenek i rzeczywistych sytuacji. |
IV. Promowanie zdrowego stylu życia |
- Pogadanki i oglądanie filmów edukacyjnych nt. roli i zasad przestrzegania higieny osobistej - Pogadanki na temat szkodliwości dymu nikotynowego i bezpieczeństwa w sieci - kl.1-3 - Prowadzenie zajęć korekcyjnych - Przybliżenie uczniom i rodzicom zagadnień związanych z problematyką wad postawy i prowadzenia zdrowego trybu życia np. pogadanka DRUGIE ŚNIADANIE WAŻNA RZECZ - Dostosowanie wielkości krzeseł i stolików do wysokości uczniów |
V. Zagospodarowanie czasu wolnego uczniów |
- Koła zainteresowań - Konkursy, wycieczki, imprezy szkolne |
Działania profilaktyczne skierowane do uczniów klas 4-6 szkoły podstawowej:
Główne zadania do realizacji to:
· Stworzenie przyjaznej atmosfery w szkole
· Promocja zdrowego stylu życia,
· Profilaktyka zachowań agresywnych
Zadania |
Formy realizacji |
I. Kształtowanie umiejętności z zakresu komunikacji interpersonalnej i pracy w grupie |
- Lekcje wychowawcze na temat: Kl. IV „Postrzegamy siebie i rozumiemy swoje uczucia”, Kl. V „ Poznajemy siebie z własnego doświadczenia i opinii innych. Potrafimy jasno i precyzyjnie komunikować się z innymi”, Kl. VI „ Proces komunikowania się w klasie szkolnej – bariery”, „ Moje słabe i mocne strony- akceptacja siebie, umiejętność samooceny , poszanowanie odmienności” |
II. Kształtowanie właściwych postaw społecznych. |
- Zapoznanie z prawami i obowiązkami ucznia - Godziny wychowawcze o asertywności jako postawie, dzięki której możemy zachować swoją tożsamość i poczucie własnej wartości – kl. VI - Godziny wychowawcze o sposobach radzenia sobie ze stresem –kl. VI |
III. Umiejętność radzenia sobie ze złością agresją i przemocą oraz w sytuacjach trudnych |
- Godziny wychowawcze o sposobach radzenia sobie z przemocą, agresja i złością – kl. IV - Lekcje wychowawcze o sposobach radzenia sobie z przykrymi emocjami i sposobach opanowywania emocji - kl. V - Godziny wychowawcze o sposobach rozwiązywania problemów – kl. VI |
IV. Promocja zdrowia |
- Godziny wychowawcze o przyczynach i skutkach uzależnienia od dymu tytoniowego i alkoholu, komputera - Przygotowanie gazetki ściennej o wpływie palenia papierosów na zdrowie, bezpieczeństwo w sieci - Przeprowadzanie ankiet na temat uzależnień- kl.VI - Filmy edukacyjne |
V. Zagospodarowanie czasu wolnego uczniów |
- Koła zainteresowań - SKS - Konkursy, wycieczki, imprezy szkolne |
Działania profilaktyczne skierowane do uczniów klas pierwszych gimnazjum:
Główne zadania do realizacji w klasie pierwszej to:
- poznanie uczniów, ich potrzeb psycho-fizycznych i możliwości rozwojowych
- integracja zespołu klasowego oraz zespołu rodziców,
- wypracowanie form współpracy z rodzicami.
Zadania |
Formy realizacji |
I. Przeciwdziałanie sytuacjom stresowym |
- Zapoznanie ze szkołą, jej otoczeniem - Zajęcia integracyjno - adaptacyjne |
II. Kształtowanie i wzmacnianie poczucia własnej wartości, budowanie postaw empatii i zaufania |
- Organizowanie imprez klasowych w celu bliższego poznania się ( ogniska, wycieczki, dyskoteki, Andrzejki, Mikołajki) |
III. Zintegrowanie zespołu klasowego |
- Ustalenie z klasą kontraktu określającego zasady obowiązujące obie strony - Godziny wychowawcze o zainteresowaniach uczniów |
IV. Rozwijanie u uczniów umiejętności radzenia sobie z presją rówieśników |
- Godziny wychowawcze dotyczące asertywności, radzenia sobie w sytuacjach trudnych |
V. Kształtowanie umiejętności pracy w grupie |
- Zajęcia z zakresu: - komunikacji werbalnej i niewerbalnej, - budowania zaufania do innych, - poszanowania odmienności. |
Działania profilaktyczne skierowane do uczniów klas drugich gimnazjum:
Istotnymi tematami do realizowania w klasie drugiej są:
- profilaktyka uzależnień,
- profilaktyka zachowań agresywnych.
Zadania |
Formy realizacji |
I. Kształtowanie asertywnych postaw wobec środków uzależniających poprzez: - sztukę odmawiania, - wzajemne wspieranie, - werbalizację potrzeb. |
- Zajęcia z asertywności - Realizacja na lekcjach wychowawczych tematów o systemie wartości, kształtowaniu charakteru - Konkursy, filmy i ich omawianie |
II. Kształtowanie pozytywnego obrazu siebie poprzez: - poznanie swoich mocnych stron, - docenianie własnych sukcesów. |
- Organizowanie kół zainteresowań umożliwiających uczniom rozwijanie talentów, umiejętności i uzdolnień - Promowanie sukcesów młodzieży |
III. Uświadamianie młodzieży zagrożeń związanych z uzależnieniami |
- Omawianie tematyki profilaktyki zdrowotnej na zajęciach z biologii, wych. fiz. i lekcjach wychowawczych - Projekcja filmów i udział w spektaklach o tematyce profilaktycznej - Przygotowywanie gazetek tematycznych |
Działania profilaktyczne skierowane do uczniów klas trzecich gimnazjum:
Istotnymi elementami działań do realizacji w klasie trzeciej są:
- Podejmowanie przez młodzież decyzji o wyborze kierunku swojego kształcenia, czyli pierwszej decyzji zawodowej
- Egzamin gimnazjalny.
Zadania |
Formy realizacji |
I. Kształtowanie odpowiedzialności za siebie i innych, za podejmowane decyzje i zachowanie |
- Godziny wychowawcze dotyczące właściwych wyborów - Działalność w organizacjach szkolnych |
II. Szerzenie wśród młodzieży znajomości prawa i wyrabianie nawyku poszanowania go |
- Spotkania z policjantami - Godziny wychowawcze dotyczące obowiązków ucznia i odpowiedzialności za ich lekceważenie |
III. Kształtowanie właściwych postaw wobec uzależnień poprzez: - informowanie o społecznych i zdrowotnych skutkach uzależnień - zwalczanie mitów na temat uzależnień. |
- Godziny wychowawcze na temat społecznych i zdrowotnych skutków uzależnień - Filmy i dyskusje o uzależnieniach |
IV. Przygotowani uczniów do wyboru szkoły ponadgimnazjalnej. |
- Zajęcia i warsztaty z doradcą zawodowym - Udział w akcjach „Dzień otwartej szkoły”, ” Giełda Szkół” - Udostępnianie aktualnej informacji o szkolnictwie ponadgimnazjalnym (gazetki, informatory) - Próbny egzamin |
V. DZIAŁANIA ALTERNATYWNE
Zajęcia dodatkowe przeznaczone są dla uczniów pragnących wspólnie z nauczycielem poszerzać swoje wiadomości i umiejętności w zakresie jednego przedmiotu lub innej dziedziny aktywności.
Cele zajęć:
- rozbudzanie i kształtowanie zainteresowań uczniów,
- poszerzanie wiedzy uczniów poza zakres przewidziany w programie nauczania,
- rozwijanie uzdolnień uczniów,
- zagospodarowanie wolnego czasu ucznia.
W zajęciach pozalekcyjnych typu: koła zainteresowań, zajęcia wyrównawcze, korekcyjno-kompensacyjne, biorą udział uczniowie zainteresowani przedmiotem, lub zakwalifikowani przez dyrektora szkoły do odpowiedniej pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
W zajęciach sportowych uczestniczą uczniowie z wysoką sprawnością fizyczną i predyspozycjami do uprawiania określonej dyscypliny sportowej, wyznaczeni przez nauczycieli wychowania fizycznego.
W zajęciach rekreacyjno-sportowych uczestniczą uczniowie nie mający predyspozycji do udziału w sekcjach specjalistycznych.
Zadania |
Formy realizacji |
I. Praca w organizacjach działających w szkole |
- Działalność Samorządu uczniowskiego
|
II. Zajęcia sportowe |
- Działania Uczniowskiego Klubu Sportowego |
III. Promocja zdrowego stylu życia |
- Konkursy dotyczące zdrowia np. szkodliwości alkoholu nikotyny, konkurs wiedzy o AIDS itd. - Spotkania z pielęgniarką na temat chorób i higieny, - Filmy dotyczące zagrożeń cywilizacyjnych, - Gazetki tematyczne, |
IV. Zajęcia pozalekcyjne |
- Koła przedmiotowe: koło samorządowe, polonistyczne, języka angielskiego, matematyczne itp. - SKS, |
V. Organizacja imprez masowych |
- Wyjazdy do kina, teatru, filharmonii, na basen, - Wycieczki szkolne, - Spotkania z ciekawymi ludźmi - Dyskoteki szkolne, - Organizacja świąt państwowych, szkolnych, środowiskowych, kiermaszów i festynów |
VI. Organizacja i propagowanie olimpiad, konkursów i zawodów |
- Udział w zawodach sportowych, - Udział w konkursach wiedzy, - Udział w olimpiadach przedmiotowych, |
VI. Spodziewane efekty podejmowanych działań w zakresie profilaktyki pierwszorzędowej
Zmiany w postawach, wiedzy i zachowaniu:
- wykształcenie nawyków zdrowego stylu życia
- nabycie wiedzy o szkodliwości alkoholu i innych środkach odurzających,
- nabycie umiejętności dbania o własne bezpieczeństwo,
- zdobycie wiedzy na temat skutków prawnych i społecznych używania środków odurzających,
- umiejętne radzenie sobie w sytuacjach zetknięcia się z przemocą i uzależnieniami,
- nauczenie się pozytywnych zachowań oraz właściwego postrzegania i rozumienia ludzi,
- zdobycie umiejętności dokonywania wartościowych i sensownych wyborów w życiu.
VII. Działania podejmowane w szkole w ramach profilaktyki drugorzędowej
Działania tego typu są podejmowane wobec osób z tzw. grup podwyższonego ryzyka.
Do czynników ryzyka zalicza się:
- środowisko społeczne (złe warunki ekonomiczne),
- normy społeczne promujące dane zachowania (rodziny patologiczne),
- grupa rówieśnicza, w której normą są zachowania dysfunkcyjne (np. zażywanie środków odurzających),
W przypadku zarejestrowania negatywnych i aspołecznych zachowań pedagog lub dyrektor szkoły podejmuje działania zmierzające do wyeliminowania ich skutków:
- podejmuje systematyczne rozmowy z uczniem, a gdy sytuacja tego wymaga podejmuje interwencje z włączeniem rodziców,
- kieruje do specjalistycznych poradni, lekarzy,
- obejmuje opieką uczniów znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej (współpraca z GOPS, zwolnienie ze składek na ubezpieczenie),
- systematycznie współpracuje z Policją, Sądem dla Nieletnich (osoby objęte dozorem),
- sprawuje opiekę nad uczniami posiadającymi opinie i orzeczenia z Poradni Psych.- Ped.
VIII. 1. Działania skierowane do rodziców
Zadania |
Formy realizacji |
I. Informowanie rodziców o pracach szkoły |
- Zapoznanie ze Statutem Szkoły (w tym z WSO), Pro gramem Wychowawczym, Programem Profilaktyki, regulaminami organizacyjnymi - Organizowanie konsultacji nauczycielskich - Informowanie o formach pomocy socjalnej organizowanych w szkole i poza nią |
II. Współpraca i monitorowanie potrzeb i oczekiwań rodziców |
- Rozmowy i konsultacje indywidualne, dyskusje podczas spotkań klasowych - Ankiety - Bieżąca współpraca z RR - Pomoc rodziców przy organizacji imprez szkolnych |
III. Informowanie rodziców o funkcjonowaniu dziecka w szkole. |
- Informowanie o wynikach w nauce i zachowaniu na zebraniach z rodzicami, - Indywidualne spotkania z wychowawcą, - Pisma informujące o wynikach w nauce |
IV. Psychoedukacja |
- Spotkania z przedstawicielami PPP - Indywidualne konsultacje z pedagogiem szkolnym - Udostępnianie literatury z zakresu profilaktyki wychowawczej, okresu dorastania |
2. Działania skierowane do nauczycieli
Zadania |
Forma realizacji |
I. Propagowanie kursów i szkoleń |
- Informowanie o kursach i szkoleniach w pokoju nauczycielskim - Promowanie nauczycieli doskonalących się w profilaktyce i wychowaniu |
II. Organizacja szkoleń i warsztatów |
- Spotkania z e specjalistami z zakresu opieki i wychowania |
III. Propagowanie literatury dotyczącej profilaktyki uzależnień |
- Pozyskiwanie i udostępnianie materiałów dotyczących profilaktyki uzależnień |
IV. Udzielanie wsparcia w sytuacjach kryzysowych i konfliktach |
- Organizacja spotkań mediacyjnych z rodzicami i uczniami |
IX. Działania interwencyjne
Podstawowym założeniem interwencji wychowawczych jest wypracowanie konkretnego stanowiska i jednolitego sposobu postępowania wobec ucznia. Procedury interwencyjne stanowią załącznik do programu.
X. Obowiązki osób odpowiedzialnych za realizację programu
Obowiązki dyrektora:
1. Zakłada, że w jego szkole funkcja profilaktyki musi być spójna z funkcją wychowania
2. Posiada podstawową wiedzę w zakresie profilaktyki problemowej
3. Umacnia pozytywne relacje interpersonalne w szkole
4. Premiuje doskonalących się nauczycieli
5. Zachęca młodzież do udziału w działaniach profilaktycznych
6. Włącza rodziców do współpracy w tworzeniu i realizacji szkolnych programów: wychowawczego i profilaktycznego
7. Wspiera finansowo i organizacyjne działania profilaktyczne w swoim środowisku
Obowiązki nauczycieli (nauczycieli wychowawców):
1. Promuje zdrowy styl życia i wartościowe formy spędzania wolnego czasu
2. Utrzymuje osobowe relacje z uczniami (poprzez konsultacje, indywidualne rozmowy)
3. Konstruktywnie współpracuje z gronem pedagogicznym oraz pozostałymi pracownikami szkoły
4. Doskonali się osobowościowo
5. Dostrzega indywidualność dziecka, indywidualizuje oddziaływania
6. Ma pozytywne relacje z rodzicami, potrafi pozyskać rodziców do współpracy
7. Doskonali się zawodowo
Obowiązki rodziców:
1. Mają dobry kontakt ze szkołą i szeroko rozumianym środowiskiem dziecka
2. Aktywnie współpracują ze szkołą, dzieląc odpowiedzialność za podejmowane wspólnie oddziaływania profilaktyczno – wychowawcze i opiekuńcze
3. Zdobywają wiedzę na temat potrzeb dzieci, zagrożeń wieku dojrzewania i sposobów przeciwdziałania im
4. Stanowią wzór osobowy – model dla dziecka
5. Dbają o dobry kontakt z dzieckiem
XI. Ewaluacja programu
W wyniku realizacji programu uczeń:
- radzi sobie z przejawami przemocy ( zminimalizowanie zachowań agresywnych),
- zna normy zachowania i stara się je przestrzegać,
- nie spożywa alkoholu, nie pali papierosów, nie bierze narkotyków,
- nie używa słów wulgarnych,
- zna swoją wartość, decyduje o sobie i potrafi ponieść konsekwencje własnych czynów i decyzji, rodzice: - są zadowoleni z kontaktów z wychowawcami i z pomocy szkoły w sprawach wychowawczych.
Uchwałą Rady Rodziców Zespołu Szkół Publicznych Szkoły Podstawowej i Gimnazjum zaopiniowano pozytywnie i przyjęto do realizacji w dn. ............................
..............................
(podpis przewodniczącego RR)
Rady Pedagogicznej Zespołu Szkół Publicznych Szkoły Podstawowej i Gimnazjum zaopiniowano pozytywnie i przyjęto do realizacji w dn. ............................
..............................
(podpis przewodniczącego RP)