Program wychowawczy ZSP
Program Wychowawczy Zespołu Szkół Publicznych
w Łubnie Szlacheckim
WSTĘP
Wychowanie jest działaniem świadomym i zamierzonym, które ma na celu wszechstronny rozwój osobowości człowieka i przygotowanie go do życia w społeczeństwie.
Określone funkcje wychowawcze wobec jednostki spełnia wiele instytucji, wśród których najważniejszą i najistotniejszą spełnia oczywiście RODZINA I SZKOŁA.
Priorytet w wychowaniu młodego człowieka powinien mieć dom rodzinny. To tu przede wszystkim kształtuje się charakter dziecka i przekazywany jest system wartości. Szkoła wspomaga działania wychowawcze rodziny. Pedagodzy, planując swoją pracę wychowawczą, powinni zmierzać do tego, aby treść przyswajanego przez ucznia materiału i sposób ich przekazu uwzględniały jak najpełniejszy rozwój młodego człowieka, obejmując jego intelekt, uczucia, emocje, sferę duchową, a także sprawność ruchową i dbałość o zdrowie. Dlatego wychowanie nie jest sprawą odrębną, dodatkową, ale stanowi nierozerwalną część działalności szkoły.
SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY jest jednym z najważniejszych dokumentów, który opracowany został do realizacji przez wszystkich pracowników szkoły.
- PRAWNY I FORMALNY ASPEKT SZKOLNEGO PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO
Podstawy prawne
Szkolny Program Wychowawczy powstał w oparciu o zapisy zawarte w Podstawie programowej kształcenia ogólnego stanowiącej załącznik do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 ( Dz. U. z 23 lutego 1999r. poz. 129 ). Pozostaje w zgodzie z konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej oraz z Powszechną Deklaracją Praw Dziecka.
Charakterystyka Szkolnego Programu Wychowawczego
Program wychowawczy opisuje w sposób całościowy wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym i jest realizowany przez wszystkich pracowników szkoły. Stanowi on spójną całość ze Statutem Szkoły, z Szkolnym Programem Profilaktyki, z Planem Pracy Szkoły, Koncepcją pracy szkoły, wnioskami z ewaluacji wewnętrznej, planami wychowawcy klasowego i pracą edukacyjną każdego nauczyciela. Dlatego też realizacja treści programu obejmuje trzy etapy kształcenia:
I – Klasy 1-3 szkoły podstawowej,
II – Klasy 4-6 szkoły podstawowej,
III – Klasy I-III gimnazjum
Cele szkoły w zakresie wychowania
Cele działań wychowawczych szkoły:
- Przygotowanie ucznia do pełnienia różnorodnych ról w życiu dorosłym
- Wdrażanie do aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym szkoły
- Uświadamianie konieczności akceptacji samego siebie
- Umiejętność współdziałania w grupie i podejmowania decyzji
- Wpajanie i przestrzeganie zasad dobrego wychowania i kultury osobistej
- Kształtowanie odpowiedzialności za własne postępowanie i działanie
- Rozbudzanie poczucia tożsamości regionalnej i narodowej
- Tworzenie klimatu miłości do rodziny
Właściwa realizacja celów ma ukształtować u ucznia zespół pozytywnych cech.
3. PRIORYTETY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH
Oczywistym jednak wydaje się fakt, że nabywanie określonych cech i umiejętności jest związane z wiekiem dziecka. Dlatego też na kolejnych poziomach edukacyjnych podejmowane będą takie działania wychowawcze, aby możliwe było nabywanie odpowiednich cech dostosowanych do wieku i możliwości rozwojowych dziecka. Ustalone zostały priorytety działań wychowawczych na poszczególne lata nauki. Główne zadania wychowawcze określają odpowiednio dobrane cele pracy. Wskazane zostały efekty działań wychowawczych oraz zaproponowano sposoby realizacji poszczególnych zadań.
Hasła priorytetowe dla poszczególnych klas brzmią następująco:
- KLASA 1 - Poznaję siebie i swoje otoczenie
- KLASA 2 – Żyję zdrowo i bezpiecznie
- KLASA 3 – Rozumiem siebie i innych
- KLASA 4 – Człowiek i jego emocje
- KLASA 5 – Szacunek dla życia
- KLASA 6 – Dobro i piękno
- KLASA I – Jestem świadomym obywatelem
- KLASA II – Jestem odbiorcą i twórcą kultury
- KLASA III – Jestem świadomy swojej przyszłości
KLASA 1
PRIORYTET: Poznaję siebie i innych
CELE:
UCZEŃ:
- zaaklimatyzował sie w nowych warunkach szkolnych;
- nazywa swoje emocje i panuje nad złymi emocjami;
- zgodnie współpracuje z rówieśnikami i dorosłymi;
- odróżnia dobro od zła;
- buduje serdeczną komunikację z innymi osobami;
- zna prawa i obowiązki ucznia;
- okazuje szacunek rodzicom i osobom starszym.
Lp. |
Obszary |
Efekty działań wychowawczych UCZEŃ: |
Proponowane sposoby realizacji |
1. |
Moje emocje |
|
|
2. |
Moja klasa i szkoła |
|
|
3. |
Moja rodzina |
|
|
KLASA 2
PRIORYTET: Żyję zdrowo i bezpiecznie
CELE:
UCZEŃ:
- unika niebezpiecznych sytuacji,
- bezpiecznie porusza się po drogach,
- organizuje zabawy w bezpiecznych miejscach,
- zna zagrożenia ze strony zwierząt,
- ostrożnie korzysta z urządzeń elektrycznych, sprzętu i narzędzi,
- dba o własne zdrowie,
- dba o bezpieczeństwo własne i kolegów.
Lp. |
Obszary |
Efekty działań wychowawczych UCZEŃ: |
Proponowane sposoby realizacji |
1. |
Bezpieczna szkoła |
|
|
2. |
Bezpieczny dom |
|
|
3. |
Bezpieczny czas wolny |
|
|
4. |
Moje zdrowie |
|
|
KLASA 3
PRIORYTET: Rozumiem siebie i innych
CELE:
UCZEŃ:
- akceptuje ,,innych", jest tolerancyjnym,
- czuje się odpowiedzialny za działania grupy,
- współtworzy normy w grupie,
- pomaga potrzebującym, chroni słabszych,
- sumiennie wywiązuje się z powierzonych mu obowiązków,
- wie, że jest częścią przyrody, chroni ją i szanuje.
Lp. |
Obszary |
Efekty działań wychowawczych UCZEŃ: |
Proponowane sposoby realizacji |
1. |
Moje motywacje i postawy |
|
|
2. |
Moje obowiązki |
|
|
3. |
Moje środowisko |
|
|
KLASA 4
PRIORYTET: Człowiek i jego emocje
CELE:
UCZEŃ:
- odkrywa własną indywidualność,
- poznaje swoje możliwości,
- rozwija swoje talenty,
- akceptuje siebie i świat
- działa na rzecz wspólnego dobra.
Lp. |
Obszary |
Efekty działań wychowawczych UCZEŃ: |
Proponowane sposoby realizacji |
1. |
Jestem człowiekiem |
|
|
2. |
Moje emocje |
|
|
KLASA 5
PRIORYTET: Szacunek dla życia
CELE:
UCZEŃ:
- szanuje godność innych osób i chroni własną
- przestrzega nietykalności osobistej
- zachowuje bezpieczeństwo
- posiada umiejętności rozróżniania i pielęgnowania uczuć koleżeństwa i przyajźni
- jest świadomy odpowiedzialności za swoje działania
- chroni środowisko naturalne.
Lp. |
Obszary |
Efekty działań wychowawczych UCZEŃ: |
Proponowane sposoby realizacji |
1. |
Jestem bezpieczny |
|
|
2. |
Szanuję |
|
|
KLASA 6
PRIORYTET: Dobro i piękno
CELE:
UCZEŃ:
- jest wrażliwy na wartości ponadczasowe,
- cechuje się wysoką empatią,
- umie rozróżnić dobro od zła,
- szanuje wspólną własność,
- posiada wrażliwość estetyczną,
- jest wrażliwy na piękno przyrody, dzieł sztuki i architektury.
Lp. |
Obszary |
Efekty działań wychowawczych UCZEŃ: |
Proponowane sposoby realizacji |
1. |
Dobro |
|
|
2. |
Piękno |
|
|
KLASA I
PRIORYTET: Jestem świadomym obywatelem
CELE:
UCZEŃ:
- ma szacunek dla Ojczyzny i społeczności lokalnej,
- szanuje symbole i tradycję narodów, właściwie zachowuje się wobec nich,
- zna prawa i obowiązki swoje i innych,
- czuje się pełnoprawnym członkiem społeczności narodowej, lokalnej i szkolnej,
- uczestniczy w życiu publicznym.
Lp. |
Obszary |
Efekty działań wychowawczych UCZEŃ: |
Proponowane sposoby realizacji |
1. |
Szanuję samorząd i demokrację |
|
|
2. |
Moja Ojczyzna |
|
|
3. |
Tożsamość narodowa w świetle tożsamości regionalnej |
|
|
KLASA II
PRIORYTET: Jestem odbiorcą i twórcą kultury
CELE:
UCZEŃ:
- rozwija zainteresowania filmem, sztuką, teatrem, muzyką,
- rozwija zainteresowania czytelnicze,
- bierze udział w konkursach,
- zna dorobek kulturalny narodu i dziedzictwo kultury europejskiej,
- jest świadomy tożsamości narodowej,
- posiada kulturę towarzyską i umiejętność zachowania się w różnych sytuacjach.
Lp. |
Obszary |
Efekty działań wychowawczych UCZEŃ: |
Proponowane sposoby realizacji |
1. |
Moje więzi z kulturą |
|
|
2. |
Tworzę kulturę |
|
|
3. |
Jestem w kulturze |
|
|
KLASA III
PRIORYTET: Jestem świadomy swojej przyszłości
CELE:
UCZEŃ:
- stara się zdobywać coraz to nową wiedzę i umiejętności,
- uczy się właściwie korzystać z dostępnych źródeł wiedzy, jest twórczy i aktywny,
- rozwija zainteresowania ukierunkowane w przyszły zawód,
- jest świadomy dokonywanych wyborów,
- umie wyszukać informacji dotyczących przyszłej szkoły,
- zna zalety i wady wybieranego zawodu,
- systematycznie chodzi do szkoły.
Lp. |
Obszary |
Efekty działań wychowawczych UCZEŃ: |
Proponowane sposoby realizacji |
1. |
Moja przyszła szkoła |
|
|
2. |
Moje zaintereso -wania |
|
|
3. |
Sumiennie wykonuję swoje obowiązki |
|
|
4. MODEL UCZNIA - ABSOLWENTA SZKOŁY
Opisane w poprzednich rozdziałach treści wychowawcze na poszczególne lata nauki oraz cele i umiejętności, do osiągnięcia których ma dążyć wychowanek stworzą nam model ucznia - absolwenta kończącego naukę w Zespole Szkół. Możliwe jest stworzenie opisu sylwetki ucznia poprzez scharakteryzowanie cech, które winny się ukształtować w całym procesie wychowania.
Nasz absolwent:
- Ma poczucie własnej godności i wartości.
- Zdobytą wiedzę i umiejętności potrafi zastosować w praktyce.
- Jest dobrze przygotowany do następnych etapów szkolnictwa.
- Szanuje wielowiekowe dziedzictwo kulturowe.
- Potrafi odróżnić dobro od zła w oparciu o uniwersalne wartości.
- Rozumie potrzeby innych i potrafi z nimi współpracować.
- Jest asertywny, tolerancyjny, otwarty na innych, szczery i wrażliwy.
- Cechuje się kulturą i odpowiedzialnością.
- Dba o swoje zdrowie i otoczenie.
5. ZADANIA WYCHOWAWCZE
Dyrektor:
- dba o prawidłowe funkcjonowanie szkoły,
- koordynuje, organizuje i nadzoruje działania wychowawcze,
- stwarza warunki do prawidłowej realizacji praw dziecka,
- umożliwia uczniom podtrzymanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej, religijnej,
- czuwa nad realizowaniem przez uczniów obowiązku szkolnego i ich bezpieczeństwem.
Wychowawcy klas:
- poznają uczniów i ich środowisko,
- organizują spotkania z rodzicami, wspierają ich w działaniach opiekuńczo-wychowawczych,
- integrują zespół klasowy,
- udzielają uczniom pomocy w rozwiązywaniu problemów indywidualnych i klasowych,
- interesują się postępami uczniów w nauce,
- określają formy i sposoby udzielania uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznejodpowiednio do rozpoznanych potrzeb,
- dbają o regularne uczęszczanie uczniów do szkoły i rozpoznają wspólnie z pedagogiem przyczyny opuszczania przez nich zajęć szkolnych,
- wdrażają uczniów do samorządności i demokracji (wybór i działalność samorządu klasowego, wypełnianie poszczególnych funkcji klasowych),
- propagują zasady kulturalnego i bezpiecznego zachowania,
- troszczą się o zdrowieuczniów, w szczególności poprzez wdrażanie uczniów do dbałości o higienę osobistą oraz przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w życiu szkolnym i poza szkołą.
Nauczyciele:
- wspierają swoją postawą i działaniami rozwój psychofizyczny uczniów, ich zdolności i zainteresowania,
- udzielają pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych,
- kształcą i wychowują dzieci zgodnie z programem wychowawczym,
- zapewniają bezpieczeństwo w szkole i podczas wyjść poza jej terenem.
Rodzice:
- dbają o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez dzieci,
- współdziałają z nauczycielami w sprawach wychowania i kształcenia dzieci.
Pedagog szkolny:
- rozpoznaje indywidualne potrzeby uczniów oraz analizuje przyczyny niepowodzeń
szkolnych, - nawiązuje współpracę z rodzicami,
- organizuje i prowadzi różne formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli,
- wspiera działania wychowawcze i opiekuńcze nauczycieli wynikające z programu wychowawczego szkoły,
- organizuje zajęcia prowadzone przez instytucje zewnętrzne mające na celu zwiększenie bezpieczeństwa uczniów,
- działa na rzecz zorganizowania opieki i pomocy materialnej uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej,
- dokonuje bieżącej analizy sytuacji wychowawczej w szkole i systematycznie przekazuje informacje radzie pedagogicznej,
- utrzymuje stałą współpracę z wychowawcami klas.
Pracownicy niepedagogiczni:
- reagują na przejawy pozytywnych i negatywnych zachowań
- informują o swoich spostrzeżeniachwychowawcę klasy.
Rada Rodziców:
- reprezentuje ogół rodziców oraz podejmuje działania wspierające proces wychowawczy szkoły,
- współdecyduje o formach pomocy dzieciom oraz ich wypoczynku, współuczestniczy w opracowaniu programu wychowawczego szkoły.
Samorząd uczniowski:
- inspiruje i jest animatorem, inspiratorem i organizatorem życia kulturalnego i intelektualnego na terenie szkoły i w środowisku lokalnym,
- reprezentuje postawy i potrzeby środowiska uczniowskiego wobec Dyrekcji i Grona pedagogicznego,
- propaguje ideę samorządności i demokracji,
- angażuje uczniów do aktywnej pracy na terenie szkoły,
- dba o dobre imię i honor szkoły oraz wzbogaca jej tradycje,
- wyraża za pośrednictwem swoich opiekunów opinie dotycząca problemów społeczności szkolnej.
10. MONITOROWANIE SZKOLNEGO PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO
Podstawowymi sposobami i kryteriami oceny skuteczności działań wychowawczych są:
- Zwiększenie liczby ocen wzorowych i zmniejszenie liczby ocen nagannych i nieodpowiednich z zachowania,
- Badanie stopnia zadowolenia ze szkoły rodziców i uczniów(np. rozmowy, ankiety),
- Liczba imprez i konkursów szkolnych,
- Inne dane statystyczne.
Oceny skuteczności działania programu dokonuje:
- Rada Pedagogiczna,
- Rada Rodziców,
- Samorząd Uczniowski.
PODSUMOWANIE
Ogólne założenia Szkolnego Programu Wychowawczego będą uwzględniane przy opracowywaniu rocznych planów pracy szkoły i programów wychowawczych dla poszczególnych klas. Szczegółowe programy wychowawcze ujmować będą różnorodne sytuacje wychowawcze aranżowane przez wszystkich nauczycieli i dyrekcję szkoły, w których uczniowie wykonują zadania o charakterze wychowawczym, poddawani są „próbom”, dokonują różnych wyborów. Plany wychowawcze opracowane w oparciu o założenia Szkolnego Programu Wychowawczego i ich efekty upowszechniane będą w środowisku podczas zebrań z rodzicami, spotkań z przedstawicielami samorządów lokalnych, imprez kulturalnych oraz gier i zabaw rekreacyjno-sportowych.
Działalność programową szkoły w zakresie wychowania wspierać będą:
- Rodzice, Rada Rodziców,
- Samorząd Uczniowski,
- Organizacje i instytucje pozaszkolne: muzea, kina, domy kultury, kluby sportowe i inne.